آموزش صفر تا صد کاشت زعفران تا گلدهی

کاشت زعفران در ایران به سه هزار سال پیش برمی‌گردد و تاریخچه زعفران به ما می‌گوید که از دوران مادها در ایران زعفران کشت شده است.

ما در این مقاله به آموزش صفر تا صد کشت زعفران پرداخته ایم و سعی می کنیم بسیاری از باورهای غلط شما را درباره زعفران تغییر دهیم.

آخرین بروزرسانی: 28 تیرماه 1400

حدود 99 درصد از کسانی که این مقاله را می‌خوانند از شهرهایی هستند که در آنجا کشت زعفران رواج ندارد.
پس بزارید در ابتدا برایتان یک داستان واقعی از وقتی که کشت زعفران را برای اولین بار در منطقه خودمان انجام دادیم تعریف کنم.

اولین روزی (حدودا 15 سال پیش) که ما تصمیم به کشت زعفران گرفتیم هیچ منبعی و فرد آشنا به کشت زعفران در منطقه خودمان پیدا نکردیم.

با یک فردی آشنا شدیم که تامین کننده پیاز زعفران بود. مقداری پیاز زعفران خریداری کردیم، پس از کشت متوجه شدیم آلوده‌ترین نوع پیاز را به ما فروخته‌اند. با این وجود وقتی موقع برداشت زعفران رسید. مطمئن شدیم که زعفران سازگار با منطقه خودمان است. سال بعد پیاز زعفران مرغوب را تهیه کردیم و روش های مختلف کشت و پرورش زعفران را در منطقه‌ی خودمان اجرا کردیم و نتیجه‌ای که از زعفران گرفتیم فوق‌العاده بود.

همین باعث شد وب‌سایت ماه‌چین را راه‌اندازی کنیم و تمامی تجربیات خود را در قالب این مقاله، سایر مقالات و دوره های آموزشی به شما ارائه کنیم تا همه‌ی افراد علاقمندی که در ایران هستند و شرایط اولیه ما را دارند، بتوانند سریع‌تر رشد کنند (ما حدودا 3 الی 4 سال درگیر آزمون و خطا بودیم و حاضر نیستیم شما هم این بهای سنگین را بپردازید).

پیشنهاد ویژه:

 اگر قصد سرمایه گذاری در کشت زعفران دارید، می‌توانید از مجموعه‌ی مزارع زعفران ماه چین در سطح کشور بازدید رایگان داشته باشید، تا با خیالی آسوده و مطمئن وارد کشت و کار زعفران شوید. ( تماس 09154746080)

قبل از اینکه به آموزش متنی و قدم به قدم کشت زعفران بپردازیم قصد داریم در یک دوره رایگان راه یادگیری کشت زعفران به صورت کاملا عملی و تجربی را به شما نشان دهیم.

هدیه ماه چین به شما، دوره مسیر کشت زعفران به صورت رایگان (ویدئویی)

در دوره مسیر کشت زعفران ما با تکیه بر تجربه تمامی مراحل کاشت، داشت و برداشت زعفران را آموزش داده‌ایم که دیگر نیاز نباشد شما علاوه بر سال ها زمانی که صرف یادگیری می‌کنید، کشت زعفران را آزمون و خطا کنید.

دوره مسیر کشت خاکی زعفران رایگان شد.

و اما برگردیم به آموزش قدم به قدم کاشت زعفران …

زعفران را در چه آب و هوایی میتوان کشت کرد؟

زعفران یک گیاه نیمه گرمسیری می‌باشد و در مقابل گرما و سرما مقاومت خیلی خوبی از خود نشان می‌دهد. زعفران در مناطقی که دارای زمستان ملایم و تابستان گرم و خشک دارد می‌توان کشت کرد.

زعفران در بیشتر مناطق کشور رشد خوبی میتواند داشته باشد ولی باید به این نکته توجه داشته باشید که منطقه شما نباید در تابستان رطوبت داشته باشد و همینطور نباید زمستان‌های گرمی داشتید باشید چون زعفران در آب و هوای سرد رشد فوق العاده‌ای را می‌تواند داشته باشد.

چرخه رشد زعفران از اوایل مهرماه از طریق آبیاری شروع می‌شود و تا اوایل اردیبهشت ماه ادامه دارد و در اردیبهشت ماه به خواب بهاری و تابستانی می‌رود. در دوره خواب به هیچ عنوان نباید آبیاری نمود چون باعث شکستن خواب زعفران می‌گردد و چرخه طبیعی زعفران مختل می‌شود.

دمای لازم برای کشت زعفران چقدر است؟

به طور متوسط زعفران در مناطقی که حداکثر دمای 35 الی 40 درجه سانتی‌گراد و ارتفاع بین 1300 تا 2500 متر از سطح دریا و زمستان متوسط با تجربه چند بار یخ زدگی و دمای حداقل -30 درجه، عملکرد خوبی را به جا می گذارد.

تکنیک های مختلفی در کاشت زعفران وجود دارد، که بسته به منطقه و موقعیت جغرافیایی از روش‌های مختلفی استفاده می شود که در 8 گام توضیح داده‌ایم:

البته نحوه کاشت زعفران گلخانه ای با کشت خاکی زعفران متفاوت است که پیشنهاد می‌کنیم اگر به این نوع کشت علاقه دارید حتما این مقاله را مطالعه کنید و همینطور اگر قصد دارید زعفران را در گلدان کشت کنید حتما مقاله آموزش کاشت زعفران در خانه را مطالعه کنید.

گام 1- آماده سازی زمین برای کشت زعفران

اولین گام از مراحل کاشت زعفران آماده‌سازی زمین و یا همان بستر کشت زعفران می‌باشد.بهترین خاک برای کشت زعفران خاک لومی شنی می باشد، این خاک مستعد ترین محیط کشت برای زعفران را ایجاد می‌کند چون محیط خوبی را برای زعفران مهیا می کند و هم میزان رطوبت قابل دسترس برای پیاز زعفران را تامین می‌کند.

پس زمین باید ترکیبی از شن و رس باشد تا در مدت 7 تا 9 سالی که پیازچه در داخل خاک می باشد علاوه بر تامین مواد غذایی در شرایط خاص منطقه نیز مقاومت نماید، ph خاک باید بین 7 الی 7.5 باشد.

بهترین زمان برای شخم زمین

بهترین زمان برای شخم زمین اواخر پاییز یا اول زمستان می باشد و اگر شرایط مهیا نبود می توان قبل از کشت اقدام به این کار کرد خاک را باید تا عمق 40 تا 50 سانتی متری شخم زده و در مرحله بعد کود گاوی پوسیده شده را به میزان 4 تن به همراه 25 کیلو گرم سولفات پتاسیم گرانوله ، 25 کیلو گرم سوپر فسفات تریپل و 50 کیلو گرم گوگرد بنتونیت دار در هر هزار متر پخش نموده و اقدام به مخلوط نمودن کود با خاک توسط دستگاه کلتیواتور می نمایند،  بعد از این مرحله باید خاک را کاملا مسطح نموده و پستی و بلندی های خاک را رفع نماییم به طوری که موقع کاشت زعفران شاهد ظاهری نامطلوب نباشیم.

برای اطلاعات بیشتر مقاله روش پوساندن کود حیوانی را مطالعه کنید.

گام 2- تهیه پیاز زعفران مرغوب

در این مرحله باید به دنبال پیاز زعفران مرغوب جهت انتقال به خاک باشیم، بهترین زمان برای تهیه پیاز از اوایل تیرماه تا اواخر شهریور ماه می باشد. باید حساسیت زیادی در انتخاب پیاز داشته باشیم چون مهمترین و اساسی‌ترین مسئله در کشت زعفران انتخاب پیازچه سالم می‌باشد.

بعد از تهیه پیاز باید هرچه سریعتر اقدام به کشت آن نماییم زیرا پیازچه وقتی که در هوای آزاد قرار دارد در معرض انواع آفت و بیماری‌ها می‌باشد و دلیل دوم اینکه در صورت جمع کردن توده ای پیاز در یکجا باعث افزایش دمای پیازچه‌ها شده و این شرایط منجر می‌شود که قوه نامیه پیازچه به شدت پایین بیاید و شرایط برای انواع بیماری ها افزایش یابد، هرچقدر فاصله بین آوردن پیازچه ها تا کاشت آنها کمتر باشد بهتر است.

برای خرید پیاز زعفران اینجا کلیک کنید!

گام 3- ضدعفونی کردن پیاز زعفران

موقع کشت زعفران پیاز باید سالم و به دور از هر نوع آلودگی کنه و قارچ باشد. برای همین باید قبل از انتقال و کاشت پیاز باید حتماً پیاز ها را ضدعفونی نمود، این کار را می توان توسط یک مخزن ۱۰۰ الی ۲۰۰ لیتری انجام داد. باید در این مرحله اقدام به تهیه قارچ کش کاربندازیم و کنه کش پروپارژیت نماییم، در داخل مخزن بسته به حجم مخزن از قارچ کش کاربندازیم به میزان دو در هزار و سم کنه کش پروپارژیت به میزان یک و نیم در هزار مایع ضدعفونی کننده را آماده می‌نماییم در این مرحله باید پیازچه‌ها را در حجم ۵ الی ۱۰ کیلوگرمی داخل یک ظرف قرار داده و در داخل مخزن به مدت ۳۰ الی ۶۰ ثانیه فرو برده بعد اقدام به کشت پیاز‌چه‌ها می‌نماییم.

گام 4- عملیات کاشت زعفران

وقتی که زمین را آماده کردیم و اقدام به تهیه پیازچه و ضدعفونی آن نمودیم، باید به خاک انتقال بدهیم. پیازچه زعفران را می توان از موقع خزان بوته کشت نمود.

زمان کاشت زعفران

زمان کاشت زعفران از خرداد‌ماه شروع می‌شود و تا اواسط مهر ماه ادامه دارد. باید به این نکته نیز توجه داشت که کشت زعفران باید حتما قبل از شروع باران‌های پاییزه صورت گیرد. البته کشت زعفران نباید تا آخرین فرصت و اواخر مهرماه به تاخیر انداخته شود.

روش های کاشت زعفران

دو مورد از اصلی‌ترین روش کشت زعفران به شرح زیر می‌باشد:

• کشت کپه‌ای یا چاله‌ای
• کشت ردیفی به روش کشت آرمانی

 کشت کپه‌ای زعفران

در این روش توسط بیل اقدام به حفر چاله به عمق و عرض ۲۰ تا ۲۵ سانتی‌متر می‌نماییم در این مرحله یک نفر به تعداد ۳ تا ۱۵ عدد پیازچه در داخل هر چاله قرار داده و نفر بعدی اقدام به پوشاندن پیازچه‌ها توسط بیل می‌نماید و سطح زمین را مسطح می‌کند، فاصله هر چاله با چاله بعدی بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر در یک ردیف و با ردیف کناری ۲۵ تا ۳۰ سانتی‌متر را در نظر می‌گیرند.

* اگر شما قصد دارید کشت زعفران را در متراژ بالا انجام دهید کشت کپه‌ای به هیچ وجه توصیه نمی‌شود.

کشت آرمانی زعفران، مدل جدید کشت زعفران

در این روش تراکم پیازچه در واحد سطح ۸ تا ۱۰ تن در هکتار می‌باشد متوسط برداشت زعفران در این روش از سال سوم به بعد به ۲۰ تا ۲۵ کیلوگرم در هکتار می‌رسد. در کشت آرمانی فاصله هر شیار با شیار کناری 20 تا 25 سانتی‌متر می‌باشد.

ما پیشنهاد می‌کنیم از مدل کشت آرمانی زعفران استفاده کنید چون:

1. هزینه‌های کود‌دهی و محلول‌پاشی شما نسبت به کشت ردیفی معمولی کمتر می‌شود. یعنی اگر شما زمین یک هکتاری را محلول‌پاشی کنید‌ در کشت آرمانی به 10 تن پیاز می‌رسد ولی در کشت نواری فقط به 3-4 تن پیاز.
2. به برداشت حداکثری زعفران در واحد هکتار می‌رسید.
3. هزینه‌های کارگری شما کمتر می‌شود.
4. چیدن گل زعفران راحت‌تر می‌شود چون گل‌های زعفران نزدیک به هم هستند.

برای اطلاعات بیشتر مقاله کشت آرمانی زعفران را مطالعه کنید.

گام 5- آبیاری زعفران

پس از کاشت پیاز ها که نهایتاً تا اواخر شهریور ماه طول می کشد از پانزدهم مهرماه هر سال اقدام به آبیاری زعفران می‌کنیم، در موقعیت های جغرافیایی مختلف بسته به شرایط آب و هوایی از اوایل مهر ماه تا اواسط آبان‌ماه اقدام به آبیاری زعفران می‌کنند.

گل دادن زعفران تا حدود زیادی تابع آبیاری اولیه می‌باشد در این خصوص برای اینکه در برداشت زعفران به مشکل بر‌نخوریم زمین را به قطعات مختلف تقسیم‌بندی می‌کنیم و با فاصله چند روز از هم هر قطعه را آبیاری می کنیم تا بدین صورت در دوران اوج گلدهی قطعات با یکدیگر همزمان نباشند.

قبل از گلدهی یک آبیاری عمیق و بعد از گاورو شدن زمین اقدام به سله شکنی می‌کنند. بعد از برداشت زعفران به طور کامل بسته به شرایط آب و هوایی و بارندگی منطقه اقدام به آبیاری دوم در اواخر آبان‌ماه یا اوایل آذر ماه و آبیاری سوم در اسفند ماه می‌کنند، در مناطقی که بارندگی در پاییز و زمستان مطلوب باشد آبیاری سوم نیاز نیست انجام شود.

ما در مقاله ای جداگانه آبیاری زعفران را به صورت تخصصی بررسی کرده ایم. حتما این مقاله را مطالعه کنید.

آبیاری زعفران با نوار بارانی شیاردار

گام 6- سله شکنی مزرعه زعفران

بعد از آبیاری اول و قبل از گلدهی مزرعه باید زمین را سله شکنی کرد، به طوری که پیازچه‌ها صدمه نبینند بهترین وسیله برای سله شکنی تیلر کشاورزی با تیغه های افقی می‌باشد. این کار باعث می شود که گلها به آسانی از خاک خارج شوند و کود حیوانی با خاک مخلوط شود و علف‌های هرز را که تازه روییده‌اند از بین بروند.

گام 7- مبارزه با آفات زعفران

مهمترین آفت زعفران کنه و موش صحرایی می‌باشد. جهت شناسایی آفات و اینکه متوجه شویم که آیا پیازچه‌ها سالم هستند باید به طور متناوب زمین و پیاز‌ها را سرکشی کنیم.

به طور متوسط باید ماهی 2 بار یا هر 10 روز یکبار اقدام به حفر شیارها یا چاله در نقاط مختلف مزرعه نموده و پیازچه‌ها را بررسی نماییم تا از سالم بودن و آلوده نبودن پیازچه‌ها مطمئن شویم.

جهت مقابله با کنه از کود گرانوله گوگرد استفاده می‌کنیم. گوگرد هم خاک را اسیدی‌تر می‌کند و هم باعث از بین رفتن بسیاری از آفات از جمله کنه می‌شود. برای بهره‌مندی از فواید گوگرد باید قبل از آبیاری اول گوگرد را به میزان ۳۰ کیلوگرم در هر هزار متر پخش کرده و با خاک مخلوط کنیم، سپس اقدام به آبیاری کنیم.

جهت مقابله با موش های صحرایی اقدام به استفاده از تله موش، سموم موش کش و گاز متان و قرص برنج می‌کنیم.

بهترین و سریع‌ترین عمل در از بین بردن موش های صحرایی تزریق گاز متان (کپسول گاز خانگی)  به لانه موش می‌باشد،  بدین صورت که تمامی سوراخ های ورودی و خروجی لانه را به غیر از یک سوراخ گرفته و با شلنگ گاز اقدام به تزریق گاز به داخل لانه می‌کنیم این روش در 90 درصد مواقع نتیجه عالی از خود نشان داده است.

گام 8- برداشت گل زعفران

برداشت زعفران بستگی به زمان آبیاری آن دارد ولی عمدتاً در آبان ماه زعفران شروع به گلدهی می‌کند که در طول 20 الی 30 روز فصل گلدهی باید هر روز گلبرگ‌های زعفران را بچینید. در مورد دفعات گلدهی زعفران هم باید بگوییم که زعفران در سال یک‌بار برداشت می‌شود و به طور کلی یک‌بار گل می‌دهد.

و اما نکات مهم کشت زعفران

اگر قصد دارید وارد کسب و کار کشت زعفران شوید حتما این نکات را بخوانید.

نکته ی اول) یکی از روش‌های کشت زعفران شروع کردن با متراژ کم است. این روش چندان مناسب نیست چراکه فرایند کشت زعفران در زمین‌های بزرگتر شباهتی به کشت زعفران در زمین کوچکتر ندارد. بهتر است برای شروع کار از افرادی که در حوزه کشت زعفران تجربه دارند مشورت بگیرید.

اگر تمایل به کشت زعفران در سطح وسیع دارید برای اطلاعات بیشتر و راهنمایی دقیق‌تر درباره شرایط کشت در منطقه شما با شماره 09154746080 (مهندس قیطاسی) تماس بگیرید.

نکته ی دوم) هیچوقت پیاز زعفران را از دلال نخرید و حتما از کسی خریداری کنید که چندین هکتار مزرعه زعفران دارد و مطمئن شوید که به طور کامل درباره زعفران اطلاعات کافی داشته باشد تا شما را راهنمایی کند.

نکته ی سوم) به توصیه های اطرافیانتان و کسانی که در مورد زعفران اطلاعی ندارد گوش ندهید.
ما وقتی کشت زعفران را شروع کردیم خیلی از کشاورزان به حالت تمسخر به ما می‌گفتند که زعفران در منطقه ما جواب نمی‌دهد. حتی بعد از اینکه ما زعفران مرغوب را از این منطقه برداشت کردیم باز هم باور نمی‌کردند که که در منطقه خودشان زعفران کشت می‌شود.

نکته ی چهارم) به هیچ وجه کشت زعفران را خودآموز یاد نگیرید. زعفران سالیانه به چند مرتبه محلول پاشی نیاز دارد که اگر شما این کار را انجام ندهید زعفرانی برداشت نخواهید کرد. پس از افراد با تجربه حتما مشاوره بگیرید.

اولین گام برای شروع عملی کشت زعفران به روش خاکی چیست؟

اولین گام برای شروع عملی کشت زعفران این است که آموزش خود را در رابطه با این نوع از کشت کامل کنید. شما با خواندن مطلب بالا قدری با شرایط کشت زعفران آشنا شدید اما این کافی نیست و باید برای ادامه کار آموزش بیشتری ببینید. ما برای شما یک دوره‌‌ی آموزشی مسیر کشت زعفران آماده کردیم که شما می‌توانید دوره را به مدت محدود و به صورت کاملا رایگان مشاهده کنید.

برای مشاهده دوره‌ی رایگان آموزش مسیر کشت زعفران از لینک زیر استفاده کنید.

دوره آموزشی مسیر کشت خاکی زعفران