آشنایی با کشت زعفران گلخانه ای و پرورش آن بدون آب و خاک

کشت زعفران گلخانه ای در چند سال اخیر بخصوص در ایران رواج یافته است ک بعضی از کشاورزان راندمان تولید سه کیلو زعفران خشک در هر یک تن پیازچه را در سال‌های اولیه احداث گلخانه را اعلام کردند.

در کشت زعفران به روش گلخانه ای مهم ترین عوامل نور، دما و رطوبت می باشد که همه آنها را باید کاملا تنظیم کنیم، نکته‌ی مهمی که بسیار حائز اهمیت است این است که هیچوقت نباید به صورت مستقیم با آب تماس داشته باشند و فقط از طریق رطوبت هوا آب مورد نیاز خود را با استفاده دستگاه های اتوماتیک رطوبت ساز تامین می‌کنیم.

مزایای کشت زعفران گلخانه ای

1. برداشت آسان آن
2. کم هزینه بودن تولید
3. کم آب بر بودن
4. بالا بودن عیار زعفران تولیدی
5. کنترل رشد پیازچه ها توسط تنظیم نمودن رطوبت، دما و نور ورودی به محیط گلخانه

طبق بررسی هایی که توسط تکنسین های متخصص آزمایشگاه صورت‌گرفته است، عیار زعفران کشت شده در گلخانه حداقل ۲۶۵ می باشد، در صورتی که زعفران با عیار تولیدی ۳۲۰ هم در این محیط به چشم میخورد. در صورتی که در مزارع کشت فضای باز عیار زعفران تولیدی متوسط ۲۲۰ می باشد. عیار زعفران یکی از مهمترین فاکتور ها برای خرید زعفران است.

راه اندازی و کشت زعفران گلخانه ای

مرحله اول : تهیه پیاز مرغوب و درشت جهت کشت در گلخانه

برای تهیه پیاز زعفران باید در خرداد ماه اقدام به تهیه پیاز با قوه نامیه عالی نمود، به طوری که حداقل اندوخته غذایی به همراه پوشال موجود در اطراف پیاز بین ۱۵ تا ۲۰ گرم باشد.

تهیه پیازچه ضعیف و سبک عملکرد تولید زعفران را بشدت پایین خواهد آورد، به همین دلیل توصیه می‌شود که از پیازچه با وزن ۱۵ گرم به پایین در گلخانه استفاده نشود. بعد از تهیه پیازچه در خرداد ماه به صورت تر کن باید پیازچه ها را در محیطی کاملا خنک و به دور از نور خورشید تا اوایل شهریور ماه نگهداری کرد به طوری که در این مدت نباید رطوبت به پیازچه برسد و همچنین دمای محیط پیازچه باید حداکثر ۱۳ درجه سانتی گراد بالای صفر باشد تا از رشد و شکستن خواب تابستانی آن جلوگیری نمود.

مرحله دوم : تهیه سالن کشت زعفران

در این مرحله باید اقدام به تهیه یک مکان مسقف و سالم جهت کشت پیازچه نمود :

شرایط مکان کشت زعفران در گلخانه

1. محیط باید به دور از آلودگی زیست محیطی باشد.
2. دارای پنجره های بزرگ با پوشش شیشه ای جهت هوادهی و کنترل دما و رطوبت باشد.
3. جهت خنک نمودن سالن باید سالن دارای کولر باشد، به طوری که وسیله موجود بتواند محیط را تا دمای ۱۳ درجه سانتی گراد بالای صفر خنک کند .
4. سالن باید مجهز به بخاری فن دار جهت گرم کردن محیط در مرحله برداشت گل باشد

بعد از تهیه مکان مورد نظر باید اقدام به ساخت قفسه های طبقاتی ( ۴ یا ۵ طبقه ) با ارتفاع ۴۰ تا ۵۰ سانتی متری نمود. در کنار قفسه ها باید طبقه های چوبی به طول و عرض  ۱۰۰ سانتی متر در ۷۰ سانتی متر تهیه نمود.

این سه قفسه ها از چوب و همچین از فلز می تواند باشد. عرض قفسه ها حداکثر ۷۰ سانتی متر باید باشد و فاصله بین قفسه ها جهت استفاده به عنوان راهرو ۸۰ سانتی متر کفایت می کند.

در یک سالن برای پرورش زعفران گلخانه ای به متراژ ۱۰۰ متر مربع با قفسه های ۵ طبقه ای ۶۰۰۰ کیلو گرم پیازچه نیاز هست.

لازم به ذکر است که در ایران جهت کشت زعفران در گلخانه از پیازچه های ۱۵ تا ۲۰ گرمی استفاده می شود، این در حالی است که در کشور چین از پیازچه های بالای ۵۰ گرم استفاده می شود.

مرحله سوم : انتقال پیازچه زعفران به سالن کشت

قبل از انتقال پیازچه به داخل سالن، سالن را باید توسط مواد ضد عفونی کننده، ضد عفونی نمود و از ورود مواد خارجی آلوده به داخل سالن جلوگیری نمود.

سپس اقدام به جداسازی پیازچه ها از یکدیگر و پاک نمودن آنها از خاک، پوشال اضافی و همچنین دیگر مواد اضافی نمود.

ضد عفونی کردن پیاز زعفران

در این مرحله باید در یک مخزن اقدام به تهیه محلول قارچ کش ( قارچ کش کاربندازیم  به میزان دو در هزار ) و کنه کش ( کنه کش پروپارژیت به میزان یک و نیم در هزار ) نمود و پیازچه ها را به مدت ۱۵ دقیقه در این محلول قرار داده تا پیاز چه ها کامل ضدعفونی شوند.

بعد از ضدعفونی نمودن و خشک کردن پیازچه ها در محیط سایه، اقدام به چیدن پیازچه ها در طبقه های آماده شده از قبل می شود و طبقه ها را به داخل سالن انتقال داده می شود، در این مرحله که اواخر شهریورماه صورت می گیرد رطوبت هوا را به ۸۰ درصد رسانیده می شود.

همچنین دمای محیط را به مدت ۷ روز به زیر ۱۳ درجه سانتی گراد می رسانند، این عمل همراه با رطوبت ۸۰ درصد باعث می‌شود که پیازچه ها از خواب تابستانی بیدار شوند و شروع به رشد کنند.

در این مرحله پیازچه ها شروع به بیدار شدن و رشد تیج های آن می شود، باید از رشد تیج های ضعیف جلوگیری نمود، این عمل توسط دست انجام می گیرد و باعث می شود که از اتلاف انرژی اندوخته غذایی پیازچه جلوگیری نموده و باعث بالا رفتن راندمان تولید شود.

از برداشت گل زعفران در محیط گلخانه خود لذت ببرید!

بعد از رشد تمامی پیازچه ها دمای محیط را به ۱۷ درجه سانتیگراد می رسانیم، این دما بهترین دما جهت گلدهی زعفران می باشد. به محض روییدن اولین گل زعفران شروع به برداشت گلها می کنیم این عمل از موقع ظاهر شدن گل به مدت ۷ تا ۱۰ روز ادامه دارد تا تمامی پیازچه همه گل های خود را تولید کنند.

هر پیازچه ( پیاز چه ۱۵ تا ۲۰ گرمی ) در شرایط گلخانه به طور متوسط ۱۲ تا ۱۴ عدد گل تولید می کند.

مرحله چهارم : انتقال پیازچه زعفران به زمین

بعد از برداشت گل باید هر چه سریعتر پیازچه ها را به زمین از قبل آماده شده انتقال داده شود و در موقع انتقال به زمین باید مواظب بود که به برگهای پیازچه آسیبی نرسد و همچنین زیر خاک مدفون نشود. بعد از انتقال پیازچه ها به خاک مراحل دیگر دقیقا شبیه کشت خاکی باید ادامه داده شود و عناصر ریز مغذی و دیگر عناصر مورد نظر گیاه توسط آبیاری و محلول پاشی در اختیار گیاه قرار داده شود.

سخن آخر

در این مقاله کاشت زعفران گلخانه ای را بررسی کردیم. اگر در رابطه با کشت بدون آب و خاک زعفران سوالی دارید، می‌توانید سوالات خود را در قسمت دیدگاه ها بپرسید تا کارشناسان ماه چین به آن‌ها پاسخ دهند.