6 معیار تشخیص پیاز زعفران مرغوب از نامرغوب

انتخاب پیاز زعفران باکیفیت و مرغوب در زمان کاشت، سبب بهتر شدن نتیجه کشت و بالا رفتن کیفیت زعفران می‌شود. یکی از مهم‌ترین اصل‌های کشت و پرورش زعفران در خانه یا زمین‌های کشاورزی چگونگی تشخیص پیاز زعفران خوب از نامرغوب است. این تشخیص‌‌‌کار چندان دشواری نیست و شما می‌توانید به راحتی تفاوت این دو را از هم تشخیص دهید.

مهم ترین معیارهای پیاز زعفران مرغوب

۱. رنگ و شکل پیاز زعفران

پیاز زعفران سالم ظاهری کاملا سفید رنگ دارد و هیچ گونه لکه قهوه‌ای یا سیاه رنگ بر روی آن دیده نمی‌شود.

۲. پیاز عاری از آفت و قارچ باشد

پیاز زعفران باید بدون آفت و قارچ باشد. در صورت وجود لکه قهوه‌ای رنگ یا سیاه رنگ بر روی آن می‌توان نتیجه گرفت که پیاز دارای کنه است.

۳. پیاز زعفران زدگی نداشته باشد

از دیگر راه‌های تشخیص پیاز زعفران مرغوب می‌توان به زدگی پیاز اشاره کرد. پیاز زعفران نباید زدگی داشته باشد. نکته قابل‌توجه این است که در هنگام خارج کردن پیاز زعفران امکان دارد به‌ صورت جزئی دچار زدگی شود که این مسئله کاملا عادی است. اگر کل پیازها دچار زدگی شوند، حالت گچی به خود خواهند گرفت و این باعث تنش پیاز زعفران می‌شود.

۴. پیاز زعفران پوشال داشته باشد

در هنگام برداشت پیاز زعفران پوشال آن به هیچ عنوان نباید کنده شود. زیرا این پوشال پیاز زعفران در مقابل سرما و گرما نقش محافظتی دارد و پیاز را از تنش‌ و آسیب‌ها حفظ می‌کند.

۵. پیاز زعفران جوانه‌زدگی نداشته باشد

علاوه‌‌‌ بر‌ این زعفران نباید جوانه بزند یعنی در ماه‌های تیر و مرداد به هیچ عنوان نباید جوانه‌زدگی داشته باشد ولی در شهریور ماه پیاز زعفران به‌ صورت جزئی جوانه می‌زند. چون در این ماه در مرحله بیداری قرار دارد. این مسئله باعث می‌شود تا جوانه‌ بزند و در صورت کم و جزئی بودن جوانه‌زدگی مشکلی به‌وجود نمی‌آید.

ولی اگر جوانه بیشتر از 1 یا 1.5 سانتی‌متر باشد در زمان کشت ممکن است جوانه آن پیازها کنده شود و اصطلاحا پیاز دیگر رشد نکند به مرور باعث از بین رفتن پیاز خواهد شد.‌ اگر هم تکثیر شود پیاز خیلی ضعیفی تشکیل خواهد داد.

۶. پیاز زعفران باید بدون ریشه باشد

همچنین پیاز زعفران باید بدون ریشه باشد و در مرحله خواب به هیچ عنوان نباید عمل ریشه‌زایی صورت بگیرد، زیرا فرآیند ریشه‌زایی در پیاز زعفران بعد از کشت پیازها شروع می‌شود. در واقع پیاز باید حالت طبیعی خود را داشته باشد به عنوان مثال؛ پیازهای هویجی شکل هستند که جزو پیازهای ضعیف به‌شمار می‌روند و نباید برای کشت از این نوع پیازها استفاده کرد.

پیاز زعفران ماه چین

پیازهای ماه چین ضدعفونی شده هستند یعنی در دوران رشد، مزارع را به صورت کامل و با آبیاری‌ها ضد عفونی می‌کنند. اینگونه پیازها هیچ‌گونه آفتی به خود نمی‌گیرد و مجموعه ما این مورد را تضمین می‌کند. شما میتوانید پیاز زعفران مرغوب و عاری از هر گونه آودگی را از ماه چین خریداری نمایید.

جدول بررسی مهم ترین معیارها برای تشخیص و انتخاب پیاز زعفران مرغوب

خرید پیاز زعفران مرغوب از ماه چین

درصد خاک پیاز زعفران باید چگونه باشد؟

یکی‌ دیگر از عوامل تشخیص پیاز مرغوب توجه به درصد خاک آن است. گاهی اوقات پیاز زعفرانی که خریداری می‌کنید هم مرغوب و هم درجه یک است و هیچ گونه آفتی هم ندارد اما همراه با خاک برداشت می‌شود. در این صورت درصد خاک از اهمیت بالایی برخوردار است‌ در واقع پیاز زعفرانی که از زمین برداشت می‌شود به صورت طبیعی مقداری خاک همراه خود خواهد داشت. این خاک باعث می‌شود تا پیاز در حین جابه‌جایی دچار تنش نشود.

به عنوان مثال؛ ممکن است پیاز زعفران از مشهد مسافتی به اندازه  ۱۵۰۰ کیلومتر  به سمت مناطق غربی کشور جابه‌جا شود و این خاک باعث می‌شود تا پیاز زعفران در این مدت دچار تنش نشود. ولی اگر درصد خاک پیاز زعفران از عرف بالاتر باشد این پیاز جزو پیازهای نامرغوب به حساب می‌آید.

انواع پیازهای زعفران

امروزه در بازار پیازهای معمولی (پیازهای سنتی)، پیازهای سورت شده (پیاز‌های درشت از مابقی آن جدا می‌شوند) و پیاز‌های بدون خاک (یعنی دارای پیازهای ریز، متوسط و درشت است. ولی عمل خاک‌گیری آن انجام شده به‌ طوری که نهایتا 4 یا 5 درصد خاک آن باقی می‌ماند) موجود است.

به‌ طور معمول پیازی که به صورت مستقیم از زمین خارج می‌شود حداقل بین 15 تا 20 درصد همراه خود خاک دارد و پیاز‌های سورت شده هم معمولا گلخانه‌ای هستندو آن‌ها را بالای 12 یا 15 گرم سورت می‌کنند و به صورت گلخانه‌ای کشت می‌شوند‌.

سخن پایانی

زعفران نیز همچون بسیاری از گیاهان دیگر با پیاز رشد می‌کند. به همین دلیل نوع پیاز زعفران تاثیر مستقیمی بر کیفیت نهایی محصول دارد. بنابراین شما باید در انتخاب پیاز مناسب، که یکی از مهم‌ترین مراحل کشت و پرورش این گیاه است بسیار دقت کنید. برای داشتن زعفران باکیفیت و مرغوب باید در کاشت پیاز زعفران دقت و توجه بسیار بالایی داشته باشید.

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.