آیا کشت زعفران در خاک شور ممکن است؟

زعفران به هیچ عنوان در خاک شور امکان کشت ندارد؛ زیرا کشت زعفران در خاک شور باعث افت شدید عملکرد این گیاه می شود. نکته مهمی که بر اساس آن امکان کاشت بهترین زعفران فراهم می‌ شود استفاده از خاک و زمین مناسب به همراه آبیاری درست و اصولی است. شاید بسیاری قصد کشت زعفران در خاک شور را داشته باشند که باید در این رابطه یک سری موارد را در اختیار شما قرار دهیم؛ پس برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.

در این پادکست، کشت زعفران در زمین هایی با خاک شور به صورت کامل توضیح داده شده است.

آیا می‌ توان زعفران را در خاک شور کشت کرد؟

زعفران به عنوان یکی از گیاهان فوق العاده پر خاصیت در برابر شوری مقاومت کافی ندارد. باید این نکته را در نظر بگیرید که امکان زنده ماندن زعفران در زمینی با خاک شور بسیار کم است. با توجه به اینکه زعفران شوری کم را تحمل می‌ کند، اما باز هم نمی‌ توانید با عملکرد مناسب و پربازدهی از سوی آن مواجه شوید. پس بهتر است قبل از شروع کشت این گیاه حتما خاک مزرعه خود را آزمایش کنید و در صورت شور بودن خاک برای جلوگیری از هدر رفت وقت و سرمایه خود از کاشت زعفران در مزرعه خودداری کنید.

کشت زعفران چگونه است؟

گیاه زعفران، معمولاً در مناطق با تابستان‌ های نه‌ چندان گرم و زمستان‌ های سرد به خوبی رشد می‌ کند. شاید برایتان سوال پیش بیاید که مراحل کشت زعفران در زمین زعفران چگونه است؟ این مراحل با آماده‌ سازی زمین آغاز می‌ شود؛ پیش از کاشت، زمین باید شخم عمیق خورده و با کود دامی پوسیده تقویت شود تا بستر مناسبی برای رشد پیاز فراهم گردد.

زمان مناسب برای کاشت پیاز زعفران از اوایل تیر تا اواسط مهر ماه متغیر است. پیازها در عمق حدود ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌ متری خاک و با فاصله مناسب کاشته می‌ شوند. پس از اولین آبیاری، زعفران در پاییز شروع به جوانه‌ زنی کرده و گلدهی آن آغاز می‌ شود.

برداشت گل‌ ها نیز به‌ صورت دستی و در ساعات اولیه صبح انجام می‌ شود تا کیفیت کلاله‌ ها حفظ شود. نکته مهم این است که کشت زعفران در خاک شور توصیه نمی‌ شود، زیرا شوری بالا مانع رشد طبیعی گیاه شده و باعث کاهش کیفیت و کمیت محصول نهایی می‌ شود. برای موفقیت در این زمینه، انتخاب زمین مناسب، مدیریت دقیق منابع آب و تغذیه خاک بسیار حیاتی است.

منظور از شوری خاک چیست؟

قبل از پرداختن به این موضوع که آیا کشت زعفران در خاک شور امکان پذیر است؛ باید بدانید که اصلا منظور از شوری خاک چیست و چرا خاک زعفران شور می شود؟ زمانی که در آب یا خاک کشاورزی نمک وجود داشته باشد، به آن خاک شور می گویند. بله در خاک نیز نمک طبیعی وجود دارد!

در صورتی که نمک وارد شده به داخل خاک یا آب کشاورزی که در اکثر مواقع از طریق سیلاب یا آب باران وارد می‌ شود، بیشتر از نمکی که از طریق زهکشی خارج می‌ شود باشد، باعث شوری خاک زعفران خواهد شد. یکی از نمک‌ های رایجی که باعث به وجود آمدن مشکل برای آب و خاک کشاورزی می‌ شود، سدیم کلرید است. در صورتی که پیاز زعفران را در چنین خاکی قرار دهید، قطعاً پس از رشد شاهد پژمردگی گل‌ های آن و افت محصول خواهید شد.

راه مناسب برای اندازه‌ گیری شوری خاک جهت کاشت زعفران چیست؟

یکی از راه‌ های مناسبی که به کمک آن می‌ توانید تشخیص دهید میزان شوری آب یا حتی خاک مد نظر برای کشت زعفران چقدر است، گرفتن آزمایش مربوطه از خاک است. در برخی مواقع با استفاده از ابزار هایی همچون ایسی متر دستی امکان گرفتن آزمایش جهت پی بردن به میزان شوری خاک وجود دارد. در حالت کلی شوری خاک را با استفاده از معیار ها و پارامتر EC یا همان هدایت الکترونیکی می‌ سنجند. به طور کلی چنانچه شوری آب برای رشد زعفران زیر ۲۰۰۰ باشد، پیاز زعفران این قابلیت را دارد تا بدون مشکل و به راحتی در داخل آن رشد کند.

راه حل‌ های مهم جهت کاهش اثرات شوری آب و خاک زمان کشت زعفران

تا به اینجای کار به خوبی متوجه شدید که کشت زعفران در خاک شور بازدهی خوب و قابل قبولی ندارد، پس باید از انجام چنین کاری تا حد امکان خودداری شود. اما یک سری راه حل‌ های مهم وجود دارد که با استفاده از آن‌ ها می‌ توانید اثرات شوری آب و حتی خاک را در زمان کشت زعفران کاهش دهید که در ادامه آن ها را بررسی خواهیم کرد.

نوع خاک و زهکشی آن

زمانی که قصد استفاده از آب شور برای کشت و آبیاری زعفران داشته باشید، خاک آن باید از زهکشی کاملاً مناسب و ویژه‌ ای برخوردار باشد. تا از این طریق با آبشویی و جا به جا کردن نمک به سمت پایین موفق به خارج کردن نمک از قسمت ریشه شوید. لازم به ذکر است که آبشویی در خاک‌ های شنی به طور کاملاً راحت انجام شده، اما در خاک‌ های رسی اندکی سخت‌ تر است.

• کوددهی مناسب
• شکل ریشه و شوری

سخن آخر

همانطور که ملاحظه کردید تمامی مطالب لازم و مهم در رابطه با این موضوع که آیا کشت زعفران در خاک شور ممکن است یا خیر را در اختیار شما قرار دادیم. در پایان بار دیگر باز هم باید به این نکته اشاره‌ شود که زعفران گیاهی به شدت حساس بوده و باید برای کشت آن تمام نکات لازم مدنظر قرار بگیرد. به همین دلیل پیشنهاد ما این است که به هیچ عنوان سراغ زمینی که دارای خاک شور است نروید و حتی در حین آبیاری نیز تمام دقت را به کار گیرید.

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.