کشت زعفران گلخانه ای در منزل

کشت زعفران گلخانه ای در منزل می‌تواند برای شما بسیار سودآور باشد در صورتی که به خوبی آموزش ببینید و همه مراحل کار را به درستی انجام دهید. بر خلاف تصور بسیاری از افراد کشت زعفران گلخانه ای نیز به خاک احتیاج دارد و باید برای انجام این روش پیازها را چند ماه در سال به خاک منتقل کنیم.

این خاک می‌تواند در باغچه منزل شما باشد و برای مقدار بالای پیاز در یک زمین زراعی که آن نیز می‌تواند استیجاری باشد و یا اینکه متعلق به خود شما باشد. در ضمن یک روش نیز برای میزان پایین‌تر پیاز (تا 100 کیلوگرم) وجود دارد به نام گونی پر از خاک که می‌توانید پیازهایتان را به داخل یک گونی بریزید و از زمین استفاده نکنید.

مزایای کشت زعفران گلخانه ای در منزل

سوالی که ممکن است برای ما پیش بیاید این است که مزایای کشت گلخانه‌ ای زعفران چیست و چرا باید اقدام به کشت گلخانه‌ ای بکنیم. فرض کنید شما یک باغچه نسبتا بزرگ دارید و در منزل خود نیز یک پارکینگ و یا یک اتاق بلااستفاده دارید.

این ترکیب خوبی است برای این‌ که در اقدام به کشت زعفران گلخانه ای در منزل خود بکنید. فقط کافی است برخی مهارت‌ها را آموزش ببینید و برخی ابزار اولیه این کسب و کار را فراهم کنید. در ادامه خواهید توانست زعفران برداشت کرده و به درآمد برسید.

مراحل کشت زعفران گلخانه ای در منزل

برای اینکه بتوانید صفر تا صد کار را خودتان انجام داده و خیالتان از بابت کشت زعفران گلخانه ای در منزل و بازدهی آن راحت باشد مراحل کشت را در چند گام ساده برایتان شرح دادیم.

گام اول: مکان گلخانه

اولین گام از مراحل کشت زعفران گلخانه ای در منزل انتخاب مکان مناسبی برای انجام کشت گلخانه‌ ای زعفران است. مکان مناسب کشت باید دارای پنجره جهت ورود نور غیر مستقیم و دارای تهویه مناسب باشد.

در صورتی که مکان مناسب کشت فاقد نور باشد به طور مثال در زیرزمین یا محل دیگری باشد می‌توانیم از نور مصنوعی برای کشت گلخانه ای استفاده کنیم. همچنین مکان مورد نظر باید فاقد هر گونه آلودگی و بیماری باشد و از نظر بهداشتی قابل قبول باشد.

گام دوم: فراهم کردن تجهیزات گلخانه

در گام دوم از کشت زعفران گلخانه ای در منزل باید اقدام به فراهم کردن تجهیزات گلخانه‌ای مناسب با متراژ گلخانه خود بکنیم. در صورتی که گلخانه شما بسیار کوچک باشد نیازی به فراهم کردن تمام تجهیزات نمی‌باشد.

برای دریافت مشاوره در زمینه تجهیزات گلخانه زعفران می‌توانید با ما تماس گرفته و با کارشناسان ماه‌چین صحبت کنید. برخی از تجهیزات مورد نیاز برای یک گلخانه معمولی 100 متر مربعی به شرح زیر می‌باشد:

• مه‌پاش یا رطوبت ‌ساز
• کولر
• بخاری
• فن
• دستگاه‌های سنجش رطوبت و دما
• طبق و قفسه‌بندی برای محیط گلخانه

گام سوم: خرید پیاز گلخانه ای

در گام بعدی از مراحل کشت زعفران گلخانه ای در منزل باید اقدام به خرید پیاز زعفران گلخانه‌ای درشت بکنیم. پیاز زعفران گلخانه‌ای باید دارای برخی ویژگی‌های باشد تا کشت زعفران گلخانه‌ای به صرفه باشد. به طور مثال پیاز زعفران باید به اندازه‌ی کافی درشت باشد و در واقع هر چه درشت‌تر باشد بازدهی کشت بیشتر خواهد شد.

پیاز زعفرانی که شما باید تهیه کنید باید دارای حداقل وزن 15 گرم باشد و فاقد هر گونه آلودگی و آفت باشد. البته در گام‌های بعدی نیز قرار است که اقدام به ضدعفونی کردن پیاز زعفران بکنیم ولی بهتر است در زمان خرید پیاز زعفران از سالم بودن آن مطمئن باشیم تا در زمان انبار کردن آلودگی و آفت به پیاز سرایت نکند.

خرید پیاز گلخانه ای درشت

گام چهارم: انبار کردن، نقره کردن و ضدعفونی کردن پیاز

زمان خرید پیاز زعفران از خرداد ماه آغاز می‌شود و تا اواسط مردادماه ادامه پیدا می‌کند و زمان کشت گلخانه‌ای نیز از اوایل شهریورماه آغاز می‌شود. بیایید فرض کنیم الان تیرماه است و شما پیاز زعفران مورد نیازتون رو خریداری کرده‌اید.

زمان انتقال پیازها به سالن اصلی نیز 2 تا 3 ماه دیگر یعنی شهریورماه است. در این حدفاصل ما باید اقدام به انبار کردن پیاز زعفران بکنیم. انبار کردن پیاز زعفران باید تحت شرایط خاصی انجام شود تا پیاز در این حدفاصل آسیب نبیند و رطوبت خود را از دست ندهد.

پس از پایان زمان انبارداری پیاز زعفران نوبت به نقره‌کردن پیاز زعفران و سپس ضد عفونی کردن زعفران می‌رسد. در این زمان ما باید پوشال پیاز زعفران را کنده و اقدام به ضدعفونی کردن پیازها با قارچ‌کش و کنه‌کش کنیم. در صورتی که قصد ضدعفونی کردن پیازها را ندارید می‌توانید در همان ابتدا و در حین خرید نوع ضدعفونی شده را خریداری کنید.

گام پنجم: کشت پیازها در گلخانه‌ ای

پس از انجام مراحل قبل به حوالی شهریورماه و زمان انتقال پیازها به گلخانه می‌رسیم. در این گام باید پیازهای سالم را به محیط گلخانه منتقل کنیم و به طور منظم بر روی طبق‌ها بچینیم. بر روی هر طبق 1 مترمربعی می‌توانیم 12 تا 15 کیلوگرم پیاز زعفران بچینیم.

گام ششم: ایجاد شرایط گلدهی

در گام ششم از کشت زعفران گلخانه ای در منزل باید در سه مرحله اقدام به تحریک پیاز به منظور رشد و گلدهی بکنیم. در مرحله اول باید با تغییر دما و رطوبت منجر به شکستن خواب پیاز بشویم. برای شکستن خواب تابستانی پیاز زعفران باید رطوبت را به 80 درصد و دما را به مدت هفت روز به زیر 13 درجه برسانیم.

پس از یک ماه از این فرایند جوانه‌های پیاز شروع به رشد می‌کنند. در این مرحله باید اقدام به حذف جوانه‌های جانبی بکنیم در که در گام بعد آن را شرح داده‌ایم. سپس برای ایجاد شرایط گلدهی مناسب باید دمای محیط را به 17 درجه سانتی‌گراد برسانیم.

گام هفتم: حذف جوانه‌های جانبی

پس از اینکه شرایط جوانه‌زنی و رشد پیاز را فراهم کردیم به فاصله یک ماه جوانه‌ها شروع به رشد کرده و وارد فاز رشد می‌شوند. در این هنگام دو نوع جوانه بر روی پیاز خواهیم داشت. جوانه‌های اصلی و جوانه‌های جانبی. جوانه‌های اصلی دارای قطر و طول بزرگ‌تری هستند و جوانه‌های جانبی طول و قطر کوتاه‌تری دارند.

در این مرحله از کشت زعفران گلخانه‌ای در منزل باید اقدام به حذف جوانه‌های جانبی بر روی پیاز بکنیم. این کار باعث می‌شود که تمام توان پیاز برای حفظ و رشد جوانه‌های اصلی مصرف شود و انرژی پیاز برای جوانه‌های جانبی هدر نرود.

گام هشتم: برداشت محصول

در حوالی آبان‌ماه و دو تا سه ماه بعد از انتقال پیاز به سالن گلخانه زمان برداشت محصول زعفران فرا می‌رسد. پیازهای زعفران به مدت حدودی 12 روز گل‌ می‌دهند و ما می‌توانیم هر روز گل‌ها را بچینیم، پاک کرده و خشک کنیم. زعفران حاصل از کشت زعفران گلخانه ای در منزل دارای درجه کیفی و عیار بالایی می‌باشد و می‌توانید آن را به انواعی از روش‌ها به فروش برسانید که برخی از آن‌ها به شرح زیر است:

• فروش زعفران در بازار
• فروش زعفران در بورس کالا (حداقل 100 گرم زعفران)
• بسته‌بندی و فروش زعفران به صورت مستقیم به مصرف‌کننده
• فروش زعفران به اقوام با قیمت مناسب
• فروش زعفران به وسیله ارتباطاتی که در محل سکونت خود دارید

گام نهم: انتقال پیازها به خاک

پس از پایان فصل گلدهی باید پیازها را از روزی طبق‌ها جمع کرده و به خاک منتقل کنید. این خاک می‌تواند باغچه منزل شما باشد و یا یک زمین اجاره‌ای برای مدتی کوتاه و یا استفاده از روش گونی پر از خاک باشد.

شما باید پیازها را به خاک منتقل کنید و برای مقادیر بالا در حد چند صد کیلو به بالا باید پیاز را به خاک زمین منتقل کنید چراکه روش گونی پر از خاک به صرفه نخواهد بود. به طور کلی دلیل انتقال پیازها از سالن گلخانه از خاک تغذیه و آبیاری پیاز در خاک می‌باشد و برای هر تن پیاز گلخانه‌ای به حدود 800 تا 100 متر زمین نیاز خواهیم داشت.

روش گونی پر از خاک در کشت گلخانه ای زعفران در منزل

این روش می‌تواند برای چند ده کیلو پیاز مناسب باشد و با این روش دیگر نیازی به زمین نخواهیم داشت. خاک مورد استفاده در این روش باید غنی باشد و به اندازه‌ی کافی مواد مغذی داشته باشد. پیازهای زعفران در این حالت زودتر از حالت عادی دچار خزان خواهند شد و آن به این علت است که ریشه تحت تاثیر عوامل محیطی و گرمای بیشتری نسبت به محیط زمین خواهد بود.

در این روش باید پیازها را در 12 تا 15 ردیف در گونی بچینید و فاصله بین ردیف‌ها هم باید حدود 5 سانتی‌متر خاک باشد. در واقع باید پیازها را به صورت یه دایره به سمت بیرون بچینید به نحوی که سر برگ‌های آن به اندازه یک سانتی‌متر از گونی بیرون بزند.

گام دهم: آبیاری و تغذیه پیازها در خاک

انتقال پیازها از گلخانه به خاک با هدف تغذیه و آبیاری پیازها انجام شد پس باید پس از انتقال پیازها به خاک اقدام به تغذیه و آبیاری آن‌ها بکنیم. پس از اینکه پیازها را به خاک منتقل کردید باید یک آبیاری عمیق انجام دهید.

در ادامه بهتر است برای پیازها از کوددهی زاج آب و چند مرحله محلول‌پاشی استفاده کنید. این کارها باعث می‌شود تا پیاز شما به خوبی درشت شود و در سال بعد بازدهی آن تا 50 درصد بیش از سال زراعی گذشته باشد.

آیا می‌توان زعفران را در هر فصلی در گلخانه کشت کرد؟

بله، یکی از مزایای کشت گلخانه‌ای این است که با کنترل شرایط محیطی، می‌توان زعفران را در تمام فصول سال کشت کرد. البته، بهترین زمان برای کاشت پیاز زعفران، اواخر تابستان و اوایل پاییز است.

چه فضایی برای کشت زعفران در گلخانه نیاز است؟

فضای مورد نیاز به تعداد پیازهایی که می‌خواهید بکارید بستگی دارد. اما به طور کلی، حتی در یک فضای کوچک هم می‌توانید به کشت زعفران بپردازید.

بهترین نوع پیاز زعفران برای کشت گلخانه‌ای کدام است؟

پیازهای زعفران مرغوب و سالم را از مراکز معتبر تهیه کنید. پیازها باید درشت، سفت و عاری از هرگونه آفت یا بیماری باشند.

آیا پیازهای زعفران را می‌توان چندین بار کاشت؟

خیر، پیازهای زعفران پس از گلدهی از بین می‌روند و قابل استفاده مجدد نیستند.

آیا می‌توان از کودهای حیوانی برای زعفران استفاده کرد؟

بله، می‌توانید از کودهای حیوانی پوسیده برای تقویت خاک استفاده کنید. اما توجه داشته باشید که کودهای حیوانی تازه ممکن است به ریشه‌های زعفران آسیب برساند.

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.