آموزش بهترین روش های خشک کردن زعفران

قبل از اینکه به بحث خشک کردن زعفران (روش ها و معایب و مزایا) هر کدام بپردازیم بهتر است ساختار کلاله زعفران را بشناسید تا متوجه شوید چرا نحوه ی خشک کردن زعفران بر کیفیت آن تاثیر گذار است. کروسین، پیکروکروسین و سافرانال به ترتیب به عنوان  شاخص­های رنگ، طعم و بوی زعفران شناخته میشوند. بهینه ­سازی شرایط خشک کردن به عنوان مهمترین مرحله فرآوری زعفران نقش مهمی در حفظ کیفیت و بهبود رنگ، طعم و عطر دارد.

در روش خشک کردن زعفران مهم است سه شاخص اصل رنگ، طعم و بو حفظ شود.طبق نتیجه یک تحقیق در مرحله‌ی خشک‌کردن زعفران، نتایج نشان داد که در روش خشک کردن، دمای بالاتر و زمان کوتاه­تر در حفظ خصوصیات کیفی زعفران مؤثرتر است.

در اینجا چند روش خشک کردن زعفران را با هم بررسی میکنیم.

روش‌های خشک کردن زعفران

• روش سنتی خشک کردن زعفران
• روش مکانیزه خشک کردن زعفران

(استفاده از دستگاه خشک کن زعفران باعث افزایش قیمت زعفران و حفظ کیفیت زعفران نسبت به روش های سنتی می‌شود)

خشک کردن زعفران به طور کلی با دو روش سنتی و مکانیزه انجام می‌گیرد. هر کدام از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و این بسته به شرایط و امکانات شماست که کدام روش را انتخاب کنید. طبق آمار غیر رسمی بیش از نیمی از کشاورزان از روش سنتی استفاده می‌کنند و در این کار به تبحر خاصی نیز دست یافته‌اند.

استفاده از روش سنتی خشک کردن زعفران نیاز به دقت و تجربه‌ی زیادی دارد، چراکه هر گونه اشتباه کوچک در خشک کردن زعفران‌ها منجر به افت کیفیت آن‌ها می‌شود. به طور مثال اگر زعفران‌ها را بیش از حد به منبع دما نزدیک کنید ممکن است منجر به تیره شدن رنگ زعفران شود و یا اینکه زعفران‌ها به صورت یکنواخت خشک نشوند. همین نکات کوچک هستند که قیمت نهایی محصول شما را تعیین خواهند کرد.

خشک کردن اتویی یا پرسی زعفران

خشک کردن پرسی زعفران روشی است که اغلب برای تولید زعفران سوپر نگین استفاده می‌شود و منجر به تولید زعفرانی به غایت زیبا و با ارزش می‌شود. در این روش کلاله های زعفران به صورت کاملا صاف و بدون خمیدگی و فرخوردگی تولید می‌شوند و غالبا به منظور صادرات بسته‌بندی می‌شوند.

لازم به ذکر است که در هر دو روش سنتی و مدرن امکان خشک کردن زعفران به صورت پرسی وجود دارد.

روش سنتی خشک کردن زعفران

اصول انجام این روش این است که زعفران را در معرض دمای بالا قرار دهیم تا منجر به کاهش رطوبت و در نهایت خشک شدن آن شود. سه تکنیک مرسوم خشک کردن سنتی زعفران به شرح زیر است:

• دستگاه دستی خشک کن زعفران
• خشک کردن زعفران در سینی
• خشک کردن زعفران روی بخاری
• خشک کردن زعفران با آفتاب
• خشک کردن زعفران با مایکروویو
• خشک کردن اتویی سنتی

دستگاه دستی خشک کن زعفران

کشاورزان در این روش اقدام به ساخت یک چهارچوب اصلی به شکل زیر می‌کنند. این چهارچوب توانایی جایگذاری چند طبقه سینی زعفران را دارد و به نوعی دستگاه دستی خشک کن زعفران نام دارد. نکته حائز اهمیت در این روش قرار دادن دستگاه در اتاقی با درجه حرارت 65 تا 70 درجه و دارای تهویه مناسب می‌باشد.

زعفران در انواع فراوری شده آن شامل ریشه و گلبرگ و کلاله طی چند ساعت در این روش خشک خواهند شد.

روش خشک کردن گلبرگ زعفران را در مقاله‌ی دیگر بصورت ساده برای شما ذکر کرده ایم.

خشک کردن زعفران در سینی

در این روش نیازی به ساخت چهارچوب و طبقه نیست و می‌توانید با تعدادی سینی کار را به انجام برسانید. زعفران‌ها را روی یک سینی بریزید و در نزدیکی بخاری که همان منبع گرماست قرار دهید و طی چند ساعت کار تمام است و زعفران‌ها خشک شده‌اند. اتاق انجام این کار نیز باید دمایی در حدود 70 درجه و تهویه مناسب داشته باشد.

خشک کردن زعفران روی بخاری

این روش یکی از آسان‌ترین راه‌های خشک کردن زعفران است. تعدادی برگه A4 را روی بخاری بگذارید و زعفران‌ها را به شکل زیر روی آن بریزید، سپس بخاری را در کمترین میزان شعله قرار دهید و یک شب تا صبح صبر کنید.

خشک کردن زعفران با آفتاب

در روش سنتی علاوه بر تکنیک‌هایی که ذکر کردیم ممکن است برخی از افراد اقدام آفتاب خشک کردن زعفران و یا دیگر تکنیک‌های ابداعی خود بکنند که هر کدام زمان مخصوص به خود را می‌طلبد.برای خشک کردن زعفران در آفتاب زعفران ها را روی سینی یا پارچه تمیز  پهن میکنند بهتر است رطوبت هوا و احنکا بارندگی را قبل از اینکار بررسی کنید.

خشک کردن زعفران با ماکروویو

در یک تحقیق برای خشک ردن زعفران با مایکروویو بهترین شرایط خشک کردن  با میزان انرژي 703 وات، زمان ۷ دقیقه و ضخامت زعفران دو سانتیمتر اندازه گیری شد.

مهمترین نکته در نظر گرفتن زمان کم برای خشک کردن زعفران است.

یه مشاور با تجربه، تو رو ۱۰ سال جلو میندازه!

همین الان از متخصصان کشت زعفران ماه چین، مشاوره رایگان بگیر!

مشاوره تلفنی ۰۹۱۰۸۶۷۴۶۸۸

خشک کردن اتویی در روش سنتی

برای خشک کردن زعفران به صورت پرسی در روش سنتی از دو صفحه فلزی استفاده می‌شود تا با وارد آوردن فشاری نه چندان محکم منجر به راست خشک شدن کلاله‌ها شود. دقت کنید که اگر در خشک کردن پرسی رطوبت زعفران‌ها به واسطه دما خارج نشود و به واسطه فشار ناشی از صفحات فلزی این کاهش رطوبت اتفاق بیفتد منجر به آسیب به کلاله‌ها می‌شود و در نهایت کیفیت زعفران به شدت افت می‌کند.

مدت زمان لازم برای خشک کردن کلاله زعفران به روش سنتی

زمان خشک شدن کلاله زعفران و از بین رفتن رطوبتش بستگی به روش خشک کردن دارد. میزان رطوبت زعفران در طول مدت زمان خشک شدن آن تاثیر مستقیمی دارد. از حیث میزان رطوبت، گلبرگ در جایگاه نخست، ریشه در جایگاه دوم و کلاله در جایگاه سوم قرار دارند.

مزایا و معایب روش سنتی

روش سنتی مزایا و معایب خاص خود را دارد که به اختصار به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم:

• در کوتاه مدت و حجم کم کاری بسیار کم هزینه‌تر
• در این روش زمان خشک کردن طولانی است
• احتمال خطا و افت کیفیت محصول بالاست
• احتمالا تغییر رنگ زعفران بالاست
• میزان رطوبت و فاکتورهای دیگر قابل کنترل نیست

بهترین روش خشک کردن زعفران

بهترین روش خشک کردن زعفران روشی است که کروسین، پیکروکروسین و سافرانال موجود در کلاله های زعفران را بر اثر دما و طولاتی بودن زمان از بین نبرد. درواقع  شاخص­های رنگ، طعم و بوی زعفران را بعد از خشک کردن زعفران باید در بالاترین سطح حفظ کرده باشیم. روش مکانیزه بهترین موردی است که کارشناسان ماه چین به کشاورزان زعفران توصیه میکند.

روش مکانیزه با دستگاه خشک کن زعفران صورت می‌گیرد و کنترل تمام فاکتورها از قبیل دما و رطوبت و منبع انرژی به صورت اتوماتیک انجام می‌شود.در ادامه برای آموزش بهتر به شما پیشنهاد می‌کنیم که کلیپ آموزشی زیر رو نگاه کنید.

آموزش خشک کردن زعفران به روش پرسی

در این روش فقط کافی است تا زعفران‌ها را در سینی مخصوص دستگاه بریزیم و مانند تصاویر زیر روی آن را با پارچه حریر بپوشانیم و در داخل دستگاه بگذاریم. پس از ده دقیقه کار تمام است و زعفران‌ها با بهترین کیفیت ممکن خشک خواهند شد.

برای خرید دستگاه خشک کن زعفران کلیک کنید

چند وقت پیش با یکی از کشاورزان همراه با ماه‌چین در مورد خشک کردن زعفران صحبت می‌کردیم. او یک جمله گفت که به نظرم حجت را تمام کرد. او گفت: از وقتی که دستگاه خشک کن زعفران را تهیه کردیم انگار مرحله خشک‌کردن زعفران رو نداریم.

دستگاه‌های مکانیزه می‌توانند عمل خشک کردن پرسی زعفران را با فشار هوا انجام دهند که این موضوع سبب می‌شود تا کلاله‌ها به هیچ وجه آسیب نبینند و کیفیت زعفران حفظ شود. دمای این دستگاه در محدوده 70 درجه و رطوبت زعفران را در حدود 5 درصد تنظیم می‌کنیم.

خرید دستگاه خشک کن زعفران

زعفران خشک شده چه ویژگی دارد؟

طبق استاندار ملی زعفران نگین ایران زعفران خشک رطوبتی در حدود 5 تا 10 درصد دارد. اگر بخواهیم مثال عینی برای این موضوع بیاوریم می‌توانیم بگوییم زعفران خشک زعفرانی است که اگر کلاله آن را خم کنیم می‌شکند و منعطف نمی‌شود.

در نهایت اگر قصد استفاده از روش سنتی را دارید حتما فوت و فن آن را از یک فرد متخصص بیاموزید تا به زعفران خود آسیبی نزنید و منجر به افت کیفیت آن نشوید. همچنین اگر توان مالی خرید دستگاه را ندارید می‌توانید با چند مزرعه زعفران نزدیک خود هماهنگ باشید و یک دستگاه بخرید و از آن لذت ببرید.

خرید دستگاه خشک‌کن زعفران یک سرمایه‌گذاری بلند مدت و عاقلانه است.

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.