در حالی که داشتم به فهرست ترکیبات زعفران نگاهی میانداختم متوجه تعداد از مواد موثره زعفران شدم که تا به حال کمتر در موردشان صحبت کردهایم و به نوعی جلوی چشمانمان بودهاند و آنها را ندیدهایم.
بله درست حدس زدید. منظور من ویتامین های زعفران است. ویتامین ها و مواد معدنی زعفران در گروه ریزمغذیهای خوراکی قرار میگیرند و تامین آنها برای بدن ضروری است. زعفران علاوه بر درشت مولکولهایی مانند چربی و قند و پروتئين دارای مقادیر فراوانی از ریز مغذیهاست که در ادامه به آنها خواهیم پرداخت.
فهرست محتوا :
ویتامین ها و مواد معدنی موجود در زعفران تحت عنوان ریز مغذیها طبقهبندی میشوند و این به معنی آن است که بدن ما به مقدار کمی از آنها احتیاج مبرم دارد. وظایف این ویتامین ها در بدن بسیار گسترده است در حالی که تعداد کمی از آنها شناخته شده است.
بسیاری از ویتامین ها و مواد معدنی موجود در زعفران به عنوان کوآنزیم آنزیمهای بدن عمل میکنند. همانطور که میدانید آنزیمها عوامل انجام واکنشهای بدن هستند و اگر آنزیمها نتوانند وظایف خود را به خوبی انجام دهند بدن انسان به سرعت به بسیاری از اختلالات مبتلا خواهد شد.
از دیگر فواید مهم ویتامین های زعفران میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ویتامین های زعفران در ساختار کلاله قرمز رنگ و گلبرگ بنفش رنگ آن وجود دارند و میتوانند قسمتی از نیاز روزانه بدن ما به این ریزمغذیها را تامین کنند به شرح زیر هستند:
یکی از ویتامینهای ضروری برای فرایند خونسازی فولیک اسید یا همان فولات است. کمبود این ویتامین در بدن به صورت کمخونی مگالوبلاستیک بروز میکند و منجر به بروز عوارض شدیدی در خون محیطی و حال عمومی بدن میشود. خستگی، رنگپریدگی، ضعف و اختلال خواب از عوارض کمبود این ویتامین در بدن است.
یکی از ترکیبات سنتز شده از فولات ترکیب THF است. این ترکیب در بسیاری از واکنشهای بدن به عنوان کوفاکتور عمل میکند. واکنشهای متابولیسم اسیدهای آمینه و اسیدهای نوکلئيک از این دست واکنشها هستند.
نیاسین یا ویتامین B3 یکی دیگر از ویتامین های زعفران است که نقش مهمی در بدن ما دارد. دو ترکیب بسیار مهم در بدن ما در متابولیسم و تولید انرژی نقش دارند از فولات ساخته میشوند. ترکیبات NAD و NADP از این دست ترکیبات هستند.
همچنین این ویتامین به عنوان کوفاکتور ( کمک محرک ) بسیاری از آنزیم های بدن مانند اکسیدوردوکتازها عمل می کند. یکی از بیماری های شایع منجر شده از کمبود فولات بیماری پلاگر است که با علائمی همچون ضعف بدنی، افسردگی، کاهش وزن و افت هشیاری همراه است.
پیریدوکسین یا ویتامین B6 نیز از دیگر ویتامینهای موجود در گلبرگها و کلاله زعفران است. این ویتامین به عنوان کوآنزیم بسیاری از آنزیمهای متابولیک و ساختاری بدن فعال است و کمبود آن نیز میتواند عوارض شدیدی را ایجاد کند.
ویتامین B2 یکی از ویتامینهای مهم بدن ماست که در مقابل نور آفتاب تجزیه میشود و تامین آن برای افرادی که به طور مدام در معرض نور قرار دارند ضروری است. این ویتامین در ترکیبات مهمی همچون PLP حضور دارد و همچنین نقش به سزایی در واکنشهای متابولیک دارد.
رتینول ویتامینی محلول در چربی است و در صورت مصرف مازاد منجر به مسمومیت میشود. رتینول موجود در زعفران در مقدار مناسبی میباشد و منجر به هیچگونه مسمومیتی در بدن ما نخواهد شد. همانطور که میدانید این ویتامین در سلامت چشم نقش مهمی دارد.
دقت کنید که میزان ویتامین مورد نیاز بدن انسان بسیار کمتر از آن چیزی است که گمان میکنید و مصرف بیش از نیاز برخی مواد معدنی و ویتامینها منجر به مشکلاتی برای بدن میشود. بسیاری از داروها و مولتیویتامینهای موجود در ویترینها تنها یک حقهی تبلیغاتی بزرگ هستند.
اگر نگاهی به میزان مواد موجود در این داروها بیندازنید متوجه خواهید شده که چند ده برابر میزان نیاز بدن ما به ویتامینها در هریک از این قرصها و شربتها وجود دارد و گاهی منجر به مشکلاتی برای بدن ما میشوند.
یکی دیگر از ویتامین های زعفران ویتامین C یا همان آسکوربیک اسید موجود در آن است. از وظایف این ویتامین در بدن میتوانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
ویتامین C موجود در زعفران دارای غلضت بالایی است و میتواند یک اثر همافزایی با سایر مواد موثره و آنتیاکسیدانهای موجود در زعفران داشته باشد.
مواد معدنی موجود در زعفران نیز یکی دیگر از دلایلی است که ما را به سمت خرید زعفران و گنجاندن آن در سبد مصرف خانوار میکشاند. برخی از مواد معدنی موجود در زعفران و گلبرگهای آن به شرح زیر است:
این مواد معدنی موجود در زعفران میتوانند درصد بالایی از نیاز بدن به این مواد را تامین کنند و منجر به بهبود عملکردهای بدن انسان شود. به طور مثال منیزیم موجود در زعفران میتواند منجر به بهبود استخوانسازی، سوخت و ساز، محرک آنزیمها و بهبود عملکردهای ماهیچهای و اعصاب میشود.
همچنین سلنیوم موجود در زعفران نقش مهمی در پروتئین سازی و روی موجود در زعفران میتواند منجر به تقویت سیستم دفاعی و ترمیم زخمهای بدن شود.
وجود ویتامینها و مواد معدنی فوق در زعفران به همراه ترکیبات معجزهآسای آنتیاکسیدان منجر به این شده است که بسیاری از شرکتهای دارویی و غذایی اقدام به استخراج این مواد کرده و در قالب قرص و داروهای عصاره زعفران به فروش میرسانند.
البته این مواد دارویی خوب هستند و دارای غلظت مناسبی از ترکیبات زعفران هستند اما مصرف زعفران اصل بسیار بهتر از این عصارهها میباشد چراکه ویتامینها و مواد معدنی استخراج شده به مرور زمان دچار اکسیداسیون میشوند و کارایی خود را از دست میدهند.
استاد بیوشیمی دانشگاه: دوستان همیشه یادتون باشد که مصرف خود مواد غذایی بسیار بهتر از مصرف عصارهها و ترکیبات مدتدار است. بهتره برید خود ماهی رو بخورید تا اینکه برید قرص امگا 3 رو بخورید که تو قفسه فروشگاه مونده و بارها اکسید شده و ترکیبات شیمیایی و صنعتی بهش اضافه شده.
بسیاری از بیماریهایی که ما با آنها درگیر میشویم ناشی از عادتهای غذایی غلط ما هستند. پس با انتخاب مواد خوراکی مناسب ، سلامت جسم و روانتان را تضمین کنید. با مصرف زعفران اصل میتوانید از ویتامینها و مواد معدنی موجود در آن بهرهمند شوید و بخش قابل توجهی از نیاز بدن خود به ریزمغذیها و آنتیاکسیدانها را تامین کنید.
مقالههای مشابه برای شما
نظر شما چیه؟ برای ما خیلی مهمه