مبارزه با آفات زعفران و بیماری ها

مبارزه با آفات زعفران و بیماری‌ های مزارع زعفران بخش مهمی از کشت زعفران است. به‌ نحوی که با کوچک ترین اهمال در این بخش از کاشت زعفران ضرر‌های جبران ناپذیری متوجه مزرعه شما خواهد شد که جبران آن گاهی سخت و گاهی غیرممکن است. شما می‌توانید با شناخت آفات و بیماری‌های رایج و روش مبارزه با آن‌ها تا حد قابل قبولی مزرعه خود را ایمن‌سازی کنید.

مبارزه با آفات زعفران و بیماری ها

روش مبارزه با موش در مزرعه زعفران

موش جونده ایی است که برگ و پیاز زعفران شما را می‌خورد و در صورتی که با آن مقابله نکنید سال به سال ضررهای بیشتری به مزرعه شما خواهد زد. برای مقابله با موش باید مدام مزرعه را سرکشی کنید و با ورود اولین موش به مزرعه سوراخ محل زندگی آن را پیدا کنید و آن را از بین ببرید.

برخی از راه‌ های مبارزه با موش شامل پیشگیری از ورود موش به مزرعه و برخی دیگر برای از بین بردن موش استفاده می‌شود.

روشی که کشارزان قدیمی‌تر از آن استفاده می‌کنند وارد کردن دود اگزوز موتور یا استفاده کپسول گاز خانگی و وارد کردن آن با شلنگ به داخل سوراخ موش و خفه شدن موش می‌باشد. حواستان باشد باید تمام سوراخ ها مسدود و فقط یکی از سوراخ‌ها جهت تزریق گاز باز باشد.

روش های دیگری مانند استفاده از گندم های سمی دارای سیانور (به ازای هر 5 کیلوگرم گندم 2 گرم سیانور100گرم روغن) در سطح مزرعه و سیانور‌ های پفکی و سموم شیمیایی رایج دیگر نیز برای از بین بردن موش‌ها استفاده می‌شود.

روش مبارزه با خرگوش در مزرعه زعفران

یکی دیگر از مبارزه با آفات و بیماری های زعفران خرگوش نیز موجود دیگری است که می‌تواند به مزرعه شما آسیب بزند. خرگوش برگ‌های سبز زعفران که از معدود سبزی های زمستان است را می‌خورد و پیاز را از زمین خارج می‌کند.

برای مقابله با خرگوش در مزرعه زعفران خود می‌توانید مزرعه را حصار کشی یا اقدام به تله‌گذاری کنید. تله‌گذاری با طمعه‌های مسموم انجام می‌شود و یا می‌توان از برخی مواد دور کنند حیوانات مانند آربین نیز استفاده کرد. آربین ماده‌ایی است که بوی نامناسبی در هوا پخش کرده و حیوانات خون‌گرم را فراری می‌دهد.

روش مبارزه با خارپشت در مزرعه زعفران

خارپشت یا جوجه تیغی (تشی) جز آسیب‌های غیر شایع مزرعه و آفات زعفران است. خارپشت پیاز زعفران را از زمین خارج کرده و به مزرعه آسیب می‌زند.

روش مبارزه

1. محصورسازی مزرعه با توری یا چیزهای دیگر
2. شکار کردن خارپشت
3. استفاده از محلول کلروپیکرین

در برخی مناطق از نیز از محلول کلروپیکرین برای مبارزه با آفات زعفران استفاده می‌کنند به نحوی که سوراخ‌های لانه جانداران را مسدود می‌کنند و در یکی از آن‌ها چوبی با طول دو متری که سر آن پنبه آغشته به کلرو پیکرین است را به داخل لانه تشی می‌برند و گاز متساعد شده کار را تمام خواهد کرد.(این عمل باید در دمای بالاتر از 19 درجه انجام شود وگرنه گازی متصاعد نخواهد شد)

البته باید این نکته را ذکر کنیم که استفاده از طعمه برای مقابله با تشی کارساز نخواهد بود.

بیماری های مزرعه زعفران

روش مبارزه با کنه پیاز زعفران و قارچ

کنه و انواع مختلفی از قارچ‌ها وجود دارند که می‌توانند به پیاز زعفران شما آسیب وارد کنند کنه پیاز زعفران نامیده می‌شوند. این نوع کنه پیاز زعفران موجب کاهش زعفران شما و در صورت گسترش آسیب های سخت تری به مزرعه شما بزنند. کنه در مزارعی که سابقه کشت طولانی مدت دارند بیتشر مشاهده می‌شود.

کنه جانداری بسیار کوچک بیضی شکل، تیره رنگ و دارای پاهای کوتاه و پرز‌دار است. و به پیاز زعفران حمله کرده و باعث ایجاد لکه های سیاه و پوسیدگی پیاز زعفران می‌شود. و باعث ضعیف تر شدن زعفران می‌شود.

یکی از مهم‌ترین و جالب‌ترین مواردی که در رابطه با بیماری و انتقال آن‌ها وجود دارد این است که بیماری پیاز مادری به پیاز دختری منتقل نمی‌شود و در غالب موارد پیازهای دختری تکثیر شده سالم هستند. در ربطه با این موضوع می‌توانید ویدئو زیر را مشاهده کنید.

 

شرط رشد اصلی کنه و قارچ وجود دو عامل رطوبت و گرما در کنار یکدیگر است به نحوی که با کنترل این دو عامل می‌توان مزرعه را تا حد زیادی ایمن کرد. برای مقابله با قارچ و کنه توصیه می‌شود از آبیاری تابستانه پرهیز کنید چراکه رطوبت و گرما را برای رشد کنه و قارچ را فراهم خواهید کرد.

بیماری زوال زعفران

بيمارى زوال مزرعه زعفران به دلیل وجود قارچ ريزوکتونيا در پياز های زعفران پدیدار می‌شود. اين نوع از قارچ ها به‌ سطح پيازهای زعفران حمله کرده و تمامی سطح پیاز پر از لکه های سرخ رنگ می شود و پس از گذشت زمان کوتاه به تدریج وارد خود پیاز زعفران می شوند نتیجه نفوذ اين قارچ ها به داخل پياز زعفران باعث ایجاد برآمدگى‌ هایى در سطح پیاز و پوسيدن و خشک شدن برگ‌ های گیاه مى‌‌شود.

از علائم بیماری زوال علاوه بر ایجاد لکه های قهوه ای و سرخ رنگ بر روی پیاز های زعفران می‌توان به زرد شدن برگ‌های زعفران، پژمردگی آن ها و در نهایت پوسیدگی پیاز زعفران اشاره کرد. توجه داشته باشید که این بیماری می‌تواند خسارت های غیر قابل جبرانی به مزرعه شما وارد کند هر چه سریع تر باید آن را شناسایی کرده و با آن مقابله کنید.

بیماری سیاهک زعفران

عامل بیماری سیاهک زعفران قارچ فوماگو است که با وارد شدن به مزرعه زعفران پیاز ها را درگیر بیماری سیاهک می‌کند. این بیماری ابتدا از برگ ها شروع شده و در نهایت به پیاز های زعفران انتقال پیدا می‌کند. از علائم این بیماری، پدیدار شدن لکه های قهوه ای ریز بر روی برگ های گیاه، پوسیده و له شدن برگ ها و سپس پیاز های زعفران و در موارد بسیار حاد و شدید باعث نابودی کل پیاز های زعفران می‌شود.

برای پیشگیری از بیماری های قارچی حتما قبل از کشت پیاز های زعفران را ضد عفونی کنید تا حد امکان از آلودگی پیاز های زعفران به بیماری ها قارچی جلوگیری کنید.

بیماری زردی

علل ایجاد بیماری زردی برگ های زعفران باکتری بورخلدریا گلادیولی است که با درگیری پیاز زعفران با این باکتری گیاه دچار زردی برگ ها می شود و مزرعه زعفرانی که برگ های آن از بین بروند به طور کلی سلامت خود را ازدست می دهد. بیماری زردی زعفران چه علائمی دارد؟

• زرد شدن برگ های زعفران
• خشک شدن و پوسدگی برگ ها
• ایجاد لکه روی برگ ها و هم چنین پیاز ها
• نرم و پوسیده شدن پباز ها در داخل خاک

برای انتقال این بیماری چندین روش وجود دارد که شایع ترین آن ها انتقال این بیماری از طریق پیاز های آلوده و ضدعفونی نشده، آبیاری مزرعه با استفاده از آب آلوده و هم چنین خاک مزرعه آلوده است.

بیماری ورم پیاز زعفران

عامل شیوع این بیماری در مزرعه زعفران به طور کامل شناخته نشده است اما با توجه به سایر بیماری های زعفران اصلی ترین دلیل بیماری های زعفران باکتری ها و قارچ ها هستند که به طور کامل در صورت جلوگیری و کنترل نکردن مزرعه زعفران را درگیر خود می‌کنند. از علائم این بیماری کوچک شدن پیاز های زعفران، کاهش میران گل دهی مزرعه، ایجاد ورم و تورم در سطح پیاز های زعفران، کوتاه تر شدن و رشد نکردن برگ های زعفران مشاهده شده است.

راه دیگر پیشگیری رعایت نکات زیر در هنگام کاشت زعفران است:

1. رعایت عمق کاشت مناسب زعفران 15 تا 20 سانتی متر
2. انتخاب پیاز سالم جهت کشت
3. ضدعفونی کردن پیاز قبل از کشت
4. خاکریزی در تابستان برای جلوگیری از خروج پیاز از خاک(1تا 2 سانتی متر)

و همچنین می‌توانید از گوگرد به منظور پاک سازی مزرعه استفاده کنید. گوگرد به دلیل داشتن سولفور از بین برنده کنه و قارچ زعفران  است. کنه و قارچ دارای پوسته‌ی خارجی کیتینی هستند و سولفور از بین برنده کیتین و دیواره خارجی این موجودات هست.

روش مبارزه با کرم پیازخوار در مزرعه زعفران

کرم پیاز‌خوار همان‌طور که از نامش پیداست به پیاز گیاه زعفران حمله سنگین کرده و به آن آسیب می‌زند. این موجود سفید رنگ است و در زیرخاک فعالیت خود را انجام می‌دهد. خشک و زرد شدن ناگهانی برگ های زعفران و و ضعیف شدن زعفران از جمله نشانه های این آفت است.

برای مقابله با این آفت راهی جز استفاده از سم‌های مخصوص موجود در بازار نیست.

روش مبارزه با آفت تریپس بنه

یکی دیگر از آفت ها و بیماری های زعفران تریپس بنه است . این آفت از آغاز فصل رویش زعفران تا اواخر آن به برگ‌های زعفران حمله می‌کند. تا وقتی که برگ‌های زعفران سبز باشد از جمعیت بالایی برخوردار است. خسارت این آفت به برگ‌های زعفران به صورت پیدایش نقاط زرد تا سفید‌رنگ بر روی برگ‌های زعفران است. برگ‌هایی که زودتر زرد می‌شوند آلوده‌تر از بقیه هستند.

این آفت به طور مستقیم باعث کاهش محصول زعفران سال آینده می‌شود. جمعیت این آفت در اواخر دوره‌رویش افزایش می‌بایبد و همین دلیلی بر عدم مبارزه شیمیایی با این آفت است.

ضعیف شدن گیاه

به دلیل کاهش مواد غذایی ضروری و مغذی لازم جهت رشد زعفران ممکن است گیاه زعفران ضعیف شده و باروری کمتری را از خود بروز دهد. با این که ضعیف شدن گیاه یک نوع آفت یا بیماری نیست اما به کاهش مستقیم محصول زعفران می‌انجامد پس باید با آن مقابله کرد. برخی از دلایل ضعیف شدن گیاه عبارتند از:

1. عدم کود‌دهی مناسب
2. فقر زمین از لحاظ مواد لازم معدنی و آلی
3. کشت مداوم و طولانی مدت در یک زمین
4. رشد علف‌های هرز دز مزرعه(منجر به کاهش مواد غذایی دردسترس زعفران)

مقابله با ضعیف شدن گیاه

برای مبارزه با علف‌های هرز مزرعه می‌توانید از روش‌های فیزیکی (دست، بیلچه و یا سایر ادوات کشاورزی) و روش‌های شیمیایی با استفاده سموم استفاده کنید. ‌امروزه روش‌های فیزیکی روش بهتری محسوب می‌شوند.

و راه‌های مقابله با ضعیف شدن نیز کاملا مشخص است و عبارت است از کود‌دهی و محلول‌پاشی مزرعه به صوت حساب شده و منظم. (کودهای دارای آهن، فسفات، ازته.

در پایان می‌توان گفت:

مسلما آفات زعفران و بیماری‌ های دیگری نیز برای مزرعه زعفران شما وجود دارد که با رعایت برخی نکات اولیه و اصولی می‌توان تا حد زیادی مزرعه را از آن ها مصون داشت. همان طور که اشاره کردیم برخی اقدامات نظیر انتخاب پیاز مناسب و ضدعفونی کردن صحیح پیاز زعفران و عمق مناسب کاشت زعفران برای جلوگیری از بیماری‌ها در هنگام کاشت زعفران باید رعایت شوند.

برخی دیگر نیز مربوط به سرکشی مداوم به مزرعه و افزودن خاک در تابستان و عدم آبیاری مزرعه در تابستان مربوط به مراحل پس از کشت زعفران است.

شما با رعایت این نکات ساده می‌توانید مزرعه خود را در مقابل سازی از آفات و بیماری‌ها بیمه کنید. و از کاهش بازدهی زعفران خود جلوگیری کنید.

از شما کشاورز عزیز میخواهیم که تجربیات خود را در زمینه کاهش بیماری و آفات زعفران با ما به اشتراک بزارید تا شاید بتوانیم با کمک هم از حاصل دست‌رنجمان حفاظت کنیم.