زعفران اسپانیا غول خرده فروشی زعفران جهان

زعفران اسپانیا در نظر اهل فن ترکیبی بی معنی جلوه می‌کند، چراکه اسپانیا در کشت زعفران عملا حرفی برای گفتن ندارد. اما در بازار روز دنیا اسپانیا غول خرده فروشی زعفران است و در سال های اخیر اسپانیا بیشترین سهم از ارزش افزوده بازار زعفران را ازآن خود کرده است.  در ادامه شما‌ را با جزئیات بیشتری از چرخه زعفران در اسپانیا آشنا خواهیم کرد.

اهمیت زعفران در اسپانیا

بیشینه زعفران در اسپانیا

آن قدرها که فوتبال و گاو بازی در اسپانیا رایج است کاشت زعفران رایج نیست. بحث زعفران در اروپا و به خصوص اسپانیا قدمتی دیرینه و پر فراز و نشیب دارد و عوامل سیاسی و اقتصادی و برخی عوامل تاریخی دیگر سبب شده تا کشت زعفران در اروپا همواره با مشکلاتی روبرو باشد. کشت زعفران در اسپانیا با فتح این کشور بدست مورها رواج یافت. البته قبل‌تر‌ها اروپاییان زعفران را می‌شناختند اما شروع کاشت زعفران به جنگ با مورها باز می‌گردد.

نقش زعفران در غذاهای اسپانیایی

کشور اسپانیا به شدت گردشگرپذیر است و یکی از عناصر مهم گردشگری، غذا می‌باشد. زعفران در غذاهای بسیاری مانند پائلا(غذای معروف و بسیار پرفروش)، انواع سوپ، خواک گوشت بره، بستنی ها و سس های مختلف قابل سرو است.

تصویر زیر مربوط به غذای مشهور اسپانیایی ها پائلا می‌باشد.

جشن های فرهنگی زعفران

هرساله با آغاز زمان برداشت گل های زرین زعفران(ماه اکتبر) جشنواره هایی در برخی کشورها از جمله اسپانیا برگزار می‌شود. جشنواره گل زعفران در شهر کنسوئگرا در استان تولدو اسپانیا همه ساله افراد زیادی را جذب خود می‌کند. در این جشنواره با برگزاری مسابقات برداشت گل زعفران، موسیقی ها، غذاها و برنامه های فرهنگی دیگر از مردم پذیرایی می‌کنند.

بی‌شک برگزاری چنین جشنواره‌هایی نقشی مهم در معرفی زعفران با برند اسپانیایی در سطح جهان و کمک به جذب بیشتر توریست وبهره برداری‌های اقتصادی فراوان خواهد داشت.

تاثیر زعفران در اقتصاد اسپانیا

8 میلیارد دلار در سال حجم تجارت جهان زعفران است که حجم زیادی از آن در اختیار اسپانیا می‌باشد. تجارت زعفران در سطح محصولات فرآوری شده به اعداد بسیار بزرگتری نیز می‌رسد.

فرض کنید شما یک کشور هستید که حجم زیادی از تجارت زعفران درامد دارید و شما زمینی را برای این کار استفاده نمیکنید و صرفا زعفران را به صورت عمده وارد می‌کنید و یک سری کارها رویش انجام می‌دهید و به چندین برابر قیمت می‌فروشید. حالا شما یک برنده تمام عیار هستید.

کشت زعفران اسپانیا

طبق آمار رسمی میزان سطح زیرکشت و میزان تولیدی زعفران در دنیا، ایران با چیزی حدود 94درصد از کشت زعفران دنیا و با میران وزنی حدود 450تن با فاصله در جایگاه نخست قرار گرفته است. اسپانیا در این آمار با 0.6درصد و نزدیک به 3 تن کشت زعفران در جایگاه ششم قرار گرفته است.

در ایران که منطقه مناسبی برای کشت زعفران است میزان سطح زیر کشت به 115000 هکتار می‌رسد و این آمار در اسپانیا نزدیک به 200 هکتار است.(طبق پژوهش های جهاد کشاورزی)

صادرات زعفران به اسپانیا

آمار به دست آمده در سال های 2016 و 2017 نشان می‌دهد در حدود 50 درصد از میزان صادرات زعفران متعلق به ایران و در حدود 30 درصد متعلق به اسپانیا می‌باشد.

نکته مهم از این آمار این است که سود اصلی و اساسی زعفران مربوط به فراوری و خرده فروشی آن است. به نظر می‌رسد بخش بزرگی از میزان صادرات ایران فله فروشی و بخش بزرگی از صادرات اسپانیا را خرده فروشی تشکیل می‌دهد. و این گونه است که زعفران اسپانیا غول بزرگ خرده فروشی زعفران نامیده می‌شود.

صادرات و تجارت زعفران بحثی است که اسپانیا از بیش از 100سال گذشته آن را آغاز کرده و سرمایه گذاری خوبی را در این حوزه انجام داده است. در ایران عمر این موضوع به 30 سال نیز نمی‌رسد و آن هم با سیستم فله فروشی اتفاق می‌افتد. اسپانیایی ها با قدرت از بازار تحت اختیار خود که به وسعت 140 کشور است حفاظت میکنند و این موضوع مسئله گسترش تجارت زعفران ایران را پیچیده تر می‌کند.

قیمت زعفران در بازار

قیمت مسئله ای به شدت متغیر و وابسته به نوع زعفران، بسته بندی، برند، حمل ونقل و دیگر مسائل دارد. هم اکنون در مارکت های آنلاین مثل آمازون، قیمت زعفران در هر گرم بین 4 تا 30 دلار با توجه به نوع زعفران متغیر است.

یک نوع از زعفران ایرانی ارگانیک و بسته بندی مناسب با کیفیت خوب به ازای هر گرم 9 دلار و نوع دیگری از زعفران با برند مشهور ایرانی و بسته بندی کاملا ساده به ازای هر گرم 9.5 دلار می باشد.

و یک نوع برند اسپانیایی با بسته بندی شکیل به ازای یک گرم 25 دلار و نوع دیگری از زعفران با برند اسپانیایی وبسته بندی مناسب 5.6 دلار به ازای هرگرم

مسئله قیمت کاملا از فروش و برندینگ جداست و همان طور که گفتیم اسپانیا غول خرده فروشی زعفران است و بازار را تا حد زیادی در اختیار گرفته است. در فروشگاه ها انواع مختلفی از محصولات فراوری شده زعفران نیز وجود دارد که اسپانیایی ها در حال فتح این بازار نیز هستند و به بیان بهتر این کار را کرده اند.

اسپانیا بزرگترین وارد کننده زعفران دنیا

اسپانیا همزمان با حضور پرقدرت در صادرات زعفران، مقدار بسیار کمی زعفران تولید می‌کند. و این معادله با وارد کردن فاکتور واردات کامل می‌شود. یعنی واردات به همراه کشت زعفران در داخل اسپانیا (مقدار ناچیز) برابر با حجم عظیم صادرات زعفران این کشورمی‌شود.

آمار واردات جهانی زعفران نشان می‌دهد که اسپانیا با 30 درصد از واردات کل جهان رتبه اول واردات زعفران را دارد. کشورهای دیگر مانند ایتالیا و امارات با فاصله بسیار از این کشور در جایگاه های بعدی قرار گرفته اند.

اسپانیا را یک دلال بزرگ بنامیم یا یک تاجر زیرک فرقی ندارد. چرا که دنیا زعفران را بیشتر با نام اسپانیا می‌شناسند تا ایران و این یعنی کشاورز ایرانی برای اسپانیا کار می‌کند.

حالا می‌توان نتیجه گرفت که :

اسپانیا در کنار برخی از کشورهای دیگر مانند امارات و چین به صورت فله زعفران با کیفیت ایرانی را به وسیله دلالان با قیمت پایین خریداری کرده و با برندسازی و فراوری زعفران به محصولات دیگر ارزش افزوده ایی در حد و اندازه 10 یا 20 برابر قیمتی که برای خرید زعفران هزینه کرده اند سود می‌برند.

و در آخر نکته‌ایی که باید در این جا به آن اشاره کنیم این است که تمام آمارهای ارائه شده رسمی است منتها میزان دقت آن‌ها مشخص نیست و صرفا جهت ارائه یک دید کلی مناسب به شما آورده شده است.

منابع:
پژوهش های وزارت جهاد کشاورزی
oce
مارکت آمازون 

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.