تکثیر پیاز زعفران | بهترین کود برای درشت شدن پیاز زعفران

تکثیر پیاز زعفران در بازه زمانی بهمن‌ماه تا حوالی اردیبهشت‌ماه (زمستان و اولیل بهار) اتفاق می‌افتد و در آن پیاز زعفران مادری به یک تا چند پیاز دختری تبدیل می‌شود. تغذیه پیازها در اوایل فرایند تکثیر که ریشه‌های پیاز مادری هنوز سالم هستند و از بین نرفته‌اند از طریق آبیاری و جذب ریشه‌ای و پس از آن که ریشه پیازها از بین می‌رود از طریق برگ‌های زعفران انجام می‌شود. لازم به ذکر است که زعفران گیاه کم آبی ست و قبل از گلدهی یا زمان گلدهی به آب نیاز ندارد اما در زمستان که زمان گلدهی زعفران است اوج نیاز زعفران به آبیاری می باشد.

برای اینکه بتوانیم فرایند تکثیر پیاز زعفران را به خوبی مدیریت کنیم و منجر به تقویت پیازها و بهبود تکثیر آن‌ها شویم باید در تغذیه پیازها دقت کافی را داشته باشیم.  اگر تغذیه پیاز زعفران را به خوبی انجام دهیم پیازهای درشت‌تر و بیش‌تری خواهیم داشت که بازدهی مزرعه ما را تا 50 درصد افزایش خواهند داد.

فرایند تکثیر پیاز زعفران

تکثیر پیاز زعفران فرایندی است که پس از پایان فصل برداشت زعفران آغاز می‌شود و طی آن پیاز زعفران مادری تکثیر شده و به یک تا چند پیاز زعفران دختری تبدیل می‌شود. به عبارت دیگر پیازهای زعفران مادری که در سال جاری گل داده‌اند از بین می‌روند و به پیازهای دختری تبدیل می‌شوند.

نحوه تکثیر پیازهای زعفران ارتباط مستقیمی با زمان و کیفیت آبیاری ما در اواخر تابستان دارد و اگر آبیاری مزرعه زعفران در اواخر شهریور یا اوایل مهرماه انجام شود سطح برگ‌ها افزایش خیلی بیشتری خواهند داشت و تکثیر پیاز زودتر صورت می‌گیرد.

افزایش سطح برگ‌های پیاز زعفران منجر به افزایش سطح جذب و تکثیر بهتر پیاز زعفران می‌شود. پس از اینکه فرایند تکثیر پیاز زعفران به پایان برسد پیاز مادری به یک دکمه در زیر پیازهای دختری تبدیل می‌شود و اندکی بعد نیز ریشه‌های آن غیرفعال و خشک می‌شوند.

بهترین کود برای درشت شدن پیاز زعفران

تغذیه پیاز زعفران پس از پایان گلدهی و همزمان با زمان تکثیر پیاز زعفران و در دو مرحله اصلی انجام می‌شود. ما در این مراحل با انجام آبیاری و تغذیه کودی مزرعه زعفران منجر به تحریک غده‌زایی و درشت شدن پیازهای دختری تولید شده می‌شویم.

• کوددهی و آبیاری زاج آب
• آبیاری و محلول‌پاشی‌ها

زاج آب چیست؟

زاج آب زعفران نام یک مرحله آبیاری و کوددهی مزرعه زعفران است که در آن اقدام به تغذیه پیاز زعفران از طریق ریشه می‌کنیم. در این مرحله که همزمان با آغاز تکثیر پیاز زعفران می‌باشد و اغلب به وسیله عناصر ماکرو و طبق برگه آزمایش مزرعه اقدام به تغذیه مزرعه زعفران می‌کنیم. این مرحله اهمیت بسیار بالایی در فرایند تکثیر پیاز زعفران دارد و می‌تواند منجر به افزایش چند برابری تکثیر پیاز زعفران شود.

تغذیه پیازها در اوایل فرایند تکثیر که ریشه‌های پیاز مادری هنوز سالم هستند و از بین نرفته‌اند از طریق آبیاری و جذب ریشه‌ای و پس از آن که ریشه پیازها از بین می‌رود از طریق برگ‌های زعفران انجام می‌شود.

محلول‌پاشی‌ چیست؟

محلول پاشی زعفران یعنی تغذیه گیاه زعفران از طریق برگ‌ها و رساندن مواد غذایی محلول از طریق برگ‌ها به پیاز زعفران و این فرایند همزمان با از بین رفتن و غیر فعال شدن ریشه در حوالی بهمن‌ماه تا اردیبهشت‌ماه و در 4 تا 5 مرحله انجام می‌شود.

این مرحله از تغذیه مزرعه زعفران اهمیت بالایی دارد و در صورتی که از غلظت‌های بیش از حد مجاز کود برای تغذیه استفاده کنیم منجر به مسمومیت و وارد آمدن تنش به پیاز می‌شود. بهتر است فاصله بین محلول‌پاشی‌ها 10 تا 15 روز باشد و انجام آن‌ها به روزهای آفتابی موکول شود.

دلیل این امر این است که گیاه برای انجام جذب و سنتز مواد غذایی به نور خورشید نیاز دارد و در صورتی که بدون نور خورشید حداقلی و دمای حداقلی (بیش از  10 درجه) محلول‌پاشی انجام شود فرآیند جذب و سنتز مواد مغذی صورت نمی‌گیرد و در واقع محلول‌پاشی‌ها بی‌ثمر خواهند بود.

پیاز بیشتر یا پیاز درشت‌تر

پیاز مادری در فرآیند تکثیر پیاز زعفران می‌تواند به دو شکل تکثیر شود. پیاز مادری می‌تواند به تعداد زیادی پیاز ریز و یا تعداد کمی پیاز درشت تبدیل شود و این بستگی به نحوه تغذیه ما دارد. در واقع برخی مواد کودی می‌توانند منجر به تحریک غده‌زایی شوند و برخی نیز می‌توانند منجر به درشت شدن پیاز زعفران شوند.

بهترین شکل تکثیر پیاز این است که ما تعداد نسبتا کمتری پیاز درشت داشته باشیم. این مسئله منجر به این می‌شود که پیازهای دختری جدید درشت در سال آینده گل بدهند و محصول مزرعه ما به شدت افزایش پیدا کند. اما در صورتی که پیازهای متعدد ریز داشته باشیم فرایند ‌گل‌زایی در سال آینده اتفاق نخواهد افتاد. لازم به ذکر است که حداقل وزن پیاز برای گلدهی باید 8 گرم باشد.

برنامه‌کودی و ترکیب کودی که ما در فرآیند تغذیه مزرعه زعفران استفاده می‌کنیم مشخص کننده نحوه تکثیر و رشد پیازهای ما خواهد بود. در واقع همین مسائل کوچک و البته مهم است که میزان بازدهی مزرعه ما را مشخص می‌کند. پس بهتر است با افزایش آگاهی خودتان در رابطه با مدیریت کودی فرایند تکثیر پیاز زعفران بهینه‌ای را تجربه کنید.

برای درک بهتر فراید تکثیر پیاز زعفران می‌توانید ویدئوی زیر را مشاهده کنید.

محمد جواد قیطاسی
نویسنده و هم‌بنیانگذار ماه چین

همیشه آرزو داشتم یک منبع آموزشی جامع زعفران وجود داشت تا علاوه بر یادگیری ساده تر صنعت زعفران، از پیشنهادات آموزشی و دنیای جدید آن استفاده میکردم. آن آرزو، اکنون، “ماه چین” نام دارد.